Ταξιδεύοντας δυτικά της πόλης της Λευκωσίας, συναντούμε στο 18ον χιλιόμετρο το Παλιομέτοχο ή Παλαιομέτοχο. Πρόκειται για οικισμό ο οποίος υφίσταται από τα πολύ παλιά χρόνια και στον οποίο υπάρχουν 3 εκκλησίες. Η πιο παλιά είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Χρυσογαλακτούσα. Η πιο πρόσφατα οικοδομημένη είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Οδηγήτρια. Η Τρίτη εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και πρόκειται για κτίσμα των αρχών του 20ου αιώνα.
Η εκκλησία της Παναγίας της Χρυσογαλακτούσας, βρίσκεται κτισμένη στο κέντρο του παλαιού πυρήνα του χωριού και ανάμεσα σε γραφικές γειτονιές οι οποίες αποτελούνται από σπίτια που ακολουθούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των πεδινών περιοχών του νησιού και κύρια της αρχιτεκτονικής των χωριών που αποτελούν την Μεσαορία.
Ο Ναός είναι κτισμένος με πέτρες από ασβεστολιθικό πωρόλιθο σε σχήμα μονόκλιτης Βασιλικής. Ακολουθεί τον ίδιο ρυθμό με τον οποίον έχουν οικοδομηθεί οι πλείστοι Ναοί από τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα. Πρόκειται για ρυθμό Βυζαντινό που φέρει πολύ έντονα σημάδια Γοτθικής αρχιτεκτονικής, τόσο στην οροφή όσο στα παράθυρα και τις εισόδους.
Η οικοδόμηση του Ναού άρχισε στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα και ολοκληρώθηκε και λειτούργησε το 1905. Η σημερινή του μορφή και μέγεθος αποτελεί επέκταση παλαιότερης Βασιλικής που υπήρχε στον ίδιο χώρο που και εκείνη με τη σειρά της οικοδομήθηκε στην θέση άλλου μικρότερου Ναού που υπήρχε από τον καιρό της Φραγκοκρατίας.
Το καμπαναριό ορθώνεται στην γωνία που σχηματίζουν ο νότιος με τον ανατολικό τοίχο. Είναι κτισμένο με την ίδια πέτρα όπως και ο υπόλοιπος Ναός και φέρει μοναδικά και περίτεχνα σκαλίσματα σε ολόκληρο το σώμα. Σκαλίσματα και μορφές υπάρχουν σε παράθυρα και εισόδους.
Εσωτερικά η τοιχοποιία είναι καλυμμένη με ασβεστοκονίαμα και είναι Ασπρισμένη. Μπροστά από το πανέμορφο και ξυλόγλυπτο τέμπλο το δάπεδο καλύπτεται από διάφανο γυαλί για να είναι ορατά τα θεμέλια της παλαιάς εκκλησίας. Επίσης στην βάση του βόρειου τοίχους έχει ενσωματωθεί μέρος του βόρειου τοίχους της παλαιάς εκκλησίας. Τα δύο αυτά τεχνικά κατασκευάσματα μας δείχνουν την θέληση των κατοίκων να μην αποκοπούν από το παρελθόν τους.
Αυτή την εποχή η εκκλησία αποτελεί πραγματικό εργοτάξιο αφού το τμήμα αρχαιοτήτων του νησιού, αναπαλαιώνει το καμπαναριό και τον Ναό αλλά επιδιορθώνει και μεγάλες ζημιές που έχει υποστεί μετά από κακοτεχνίες και απρονοησία, αφού είχαν αφαιρεθεί τα κεραμίδια για να γίνουν επιδιορθώσεις στην στέγη και πριν προλάβουν να τις ολοκληρώσουν, έπεσαν βροχές με αποτέλεσμα η στέγη αλλά και οι τοίχοι να γεμίσουν με υγρασία και o Ναός εσωτερικά να χάσει το άσπρισμα του.
Η αναπαλαίωση γίνεται με τεχνικά κατασκευασμένους ασβεστολιθικούς πωρόλιθους. Ο ασβεστολιθικός άμμος που χρειάζεται για την κατασκευή τους αγοράζεται από τις κατεχόμενες περιοχές του νησιού και λατομείται από πλαγιά του Πενταδακτύλου.
