Αρχαίο Καμίνι παραγωγής Πίσσας στο χωριό Πρόδρομος και στο Δάσος Τροόδους
Αρχαίο Καμίνι παραγωγής Πίσσας στο χωριό Πρόδρομος και στο Δάσος Τροόδους

Αρχαίο Καμίνι παραγωγής Πίσσας - Πρόδρομος

Τοποθεσίες της Κύπρου - Αρχαίο Καμίνι παραγωγής Πίσσας, Τρόοδος, Πρόδρομος, Λεμεσός

Καταχωρήθηκε την: από

Στο νησί της Κύπρου, εκτός από τον Χαλκό και την στρατηγική της θέσης, που ήταν πάντοτε οι βασικές αιτίες για να υποδουλωθεί από διάφορους εισβολείς, σημαντικό ρόλο στην πιο πάνω κατάσταση είχαν τα κρασιά της και κύρια η Κουμανταρία. Άλλα προϊόντα που είχαν διαδραματίσει επίσης σημαντικό ρόλο ήταν ο μαύρος χρυσός εκείνης της εποχής όπως ήταν τα χαρούπια και φυσικά η πίσσα που οι Κύπριοι παρήγαγαν από την ρητίνη των Πεύκων.

Η παραγωγή πίσσας στην Κύπρο έχει την αρχή της στην αρχαιότητα και στα πρώτα χρόνια της παρουσίας στο νησί των Αχαιών, 1500 χρόνια πριν την γέννηση του Χριστού και ο τρόπος παραγωγής της πολύ λίγο διέφερε από αυτόν που εφάρμοζαν οι Κύπριοι μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα, οπότε και εγκαταλείφθηκε. Οι 2 πιο διαδεδομένοι τρόποι εξαγωγής της ρητίνης, ήταν μέσω καμινιών ή με την χάραξη των κορμών των δέντρων και την τοποθέτηση κάτω από το χάραγμα δοχείων, μέσα στα οποία κυλούσε η ρητίνη.

Δασόεσσα η Κύπρος από τα πανάρχαια χρόνια και τα δάση της να καλύπτουν σχεδόν ολόκληρο το νησί. Κυρίαρχα δέντρα στα χαμηλά και με λιγοστή βροχόπτωση ασβεστολιθικά εδάφη ήταν το κοινό πεύκο ή "Χαλέπιος Πεύκη" και στα πιο ψηλά αλλά με περισσότερη βροχή οφιολιθικά πετρώματα του Τροόδους η τραχεία Πεύκη, η οποία είναι γενετικός κλάδος της Χαλέπιος . Οι πιο ψηλές κορυφές καλύπτονταν όπως και σήμερα από Μαύρη Πεύκη.

Τα δάση της Κύπρου, είχαν δεχθεί ανελέητη εκμετάλλευση από όλους τους κατακτητές της, με σκοπό την κατασκευή πλοίων, κτίσιμο σπιτιών και κύρια για την προμήθεια της απαραίτητης ενέργειας που χρειάζονταν τα μεταλλεία χαλκού. Αποτέλεσμα αυτής της εκμετάλλευσης ήταν να χαθούν τα πεδινά δάση, τα δάση της Μεσαορίας και όλα τα δάση της Χαλέπιος Πεύκης, περιορίζοντας ταυτόχρονα τα δάση τραχείας Πεύκης στις δύσβατες και πολύ επικλινείς πλαγιές του Τροόδους.

Η παραγωγή πίσσας στην Κύπρο, αποτελούσε κύρια ασχολία για τους κατοίκους πολλών περιοχών, τόσο πολύ που σε κάποιες από αυτές έχει αφήσει ανεξίτηλα το όνομα της. Χωριά όπως το Πισσούρι και τα Καμινάρια, φανερώνουν το πόσο σημαντική ήταν η παραγωγή πίσσας για τους κατοίκους τους.

Στα πιο πάνω χωριά, αλλά και σε άλλα μέρη του νησιού, όπως το δάσος της Πάφου, στα χωριά που βρίσκονται στις νότιες πλαγιές του Τροόδους αλλά και σε κάποια που βρίσκονται στις βόρειες πλαγιές, όπως η περιοχή Ασίνου, υπάρχουν τα καμίνια μέσω τον οποίων οι "πισσάδες", όπως έλεγαν τους ανθρώπους που παρήγαγαν την πίσσα, κατάφερναν να εξάγουν την ρητίνη από τους Πεύκους και στην συνέχεια να την μετατρέψουν σε πίσσα.

Τα καμίνια ήταν απλές κατασκευές από ξερολιθιές. Αποτελούνταν από 2 λάκκους τους οποίους έκτιζαν διπλά - δίπλα. Ο ένας κτιζόταν πολύ μεγαλύτερος από τον άλλο και πιο ψηλά από το χείλος του δεύτερου και έφερε οπή στην βάση, μέσω της οποίας η ρευστή ρητίνη διοχετευόταν στον μικρότερο λάκκο.

Στον μεγαλύτερο λάκκο, του οποίου η βάση είχε ορατή κλίση προς την οπή, τοποθετούσαν κορμούς Πεύκων σε κάθετη ροπή αφού πρώτα αφαιρούσαν προσεκτικά την φλούδα τους. Όταν ολόκληρος ο λάκκος γέμιζε με κορμούς, πάνω από αυτούς τοποθετούσαν ένα παχύ στρώμα από βρύα ή λεπτά κλαδιά από πλατύφυλλα δέντρα όπως ο πλάτανος κλπ και πάνω από αυτά τοποθετούσαν χώμα, αφού προηγουμένως φρόντιζαν να κρατήσουν ανοικτή μία δίοδο μέσω της οποίας θα έθεταν φωτιά στους κορμούς.

Όταν το γέμισμα του καμινιού τελείωνε, άναβαν την φωτιά και η ζέστη που αναπτυσσόταν στον κλειστό καμίνι ρευστοποιούσε την ρητίνη η οποία κυλούσε μέσω των ρητινοφόρων αγωγών των κορμών προς τον μικρό λάκκο. Όταν και αυτή η διαδικασία ολοκληρωνόταν και η φωτιά έκαιγε τους κορμούς, προχωρούσαν στην μετατροπή της ρητίνης σε πίσσα.

Η διαδικασία της μετατροπής ήταν απλή. Όπως βρισκόταν στον μικρό λάκκο η υγρή ρητίνη, ο πίσσας την άναβε και την παρατηρούσε μέχρι να αλλάξει χρώμα και να πάρει το γνωστό μαύρο της πίσσας. Όταν γινόταν αυτό, με την βοήθεια λεπτών κλαδιών Πλάτανων, έσβηνε την φωτιά και τοποθετούσε την έτοιμη πλέον πίσσα σε μικρά ξύλινα δοχεία τα οποία διοχέτευε στην αγορά.

Οι φωτογραφίες που συνοδευουν το σημείωμα προέρχονται από καμίνι παραγωγής πίσσας το οποίο έχει συντηρηθεί και αναδειχθεί από το τμήμα δασών του νησιού και βρίσκεται στην τοποθεσία "Πλάτανος του Καλόγηρου" στον δρόμο Προδρόμος - Ιερά Μονή Τροοδιτίσσης.


Εντοπίστε τον προορισμό στο Cyprus Tour Guide. Την εφαρμογή για Android που περιλαμβάνει χάρτη και διευκολύνσεις γεωτοποθεσίας για τις τοποθεσίες που παρουσιάζουμε. ― a project by ix-andromeda.com

Αλμπουμ Φωτογραφιων ix-andromeda (Αρχαίο Καμίνι παραγωγής Πίσσας - Πρόδρομος)



Βοήθησε στη διάδοση του προορισμού αυτού

Ο προορισμός προβλήθηκε 5099 φορές. Κοινοποίησε τον προορισμό στους φίλους σου και παρότρυνε τους να τον επισκεφθούν. Με αυτό τον τρόπο βοηθάς στην περαιτέρω ανάδειξη του ως προορισμό.