Στα ορεινά χωριά της Κύπρου, εκεί όπου η αστυφιλία αλλά και η αδιαφορία του κράτους, πάγωσαν τον χρόνο, μπορείς να βρεις απίθανους θησαυρούς. Ανάμεσα στις μισογκρεμισμένες γειτονιές, μέσα σε σπίτια που κτίστηκαν σε μια περασμένη εποχή, σπίτια που αποτελούν από μόνα τους, παραδοσιακούς αρχιτεκτονικούς θησαυρούς, μπορείς να δεις συλλογές παραδοσιακών εργαλείων αλλά και σκευών, μοναδικές στο είδος τους, αφού ο κάθε γεωργός, εργάτης αλλά και κάθε νοικοκύρης τα κατασκεύαζε με τον δικό του τρόπο και για τις δικές του ανάγκες.
Μια τέτοια συλλογή, υπάρχει στο χωριό της Πιτσιλιάς, το Παλαιχώρι Μόρφου. Για σκοπούς κατάταξης θα το ονομάσω «Μουσείο» αλλά τονίζω ότι δεν πρόκειται για μουσείο, αλλά για προσωπική και οικογενειακή συλλογή και ανήκει στην οικογένεια Χαλλουμά.
Η συλλογή βρίσκεται σε ένα διώροφο πέτρινο σπίτι στην δυτική όχθη του ποταμού «Αργάκι του Παλαιχωρκού» ή ποταμός Παλαιχωρίου αν προτιμάτε και ο οποίος είναι παραπόταμος του Περιστερώνα.
Αποτελείται από εκατοντάδες εργαλεία και οικιακά σκεύη που χρησιμοποιούσαν στις καθημερινές εργασίες τους οι άνθρωποι κατά τον 19ον και 20ον αιώνα και πολλά από αυτά, αποτελούν μοναδικά σε όλο τον Κυπριακό χώρο, αφού κατασκευάστηκαν από τον ίδιο τον χειριστή τους, που δεν ήταν άλλος από τον δημιουργό της οικογένειας Χαλλουμά.
Δυστυχώς, αυτός ο λαϊκός παραδοσιακός θησαυρός θα καταστραφεί. Το σπίτι όπου βρίσκεται αποθηκευμένος είναι υπό κατάρρευση. Η στέγη σε πολλά σημεία έχει φθαρεί και έχει κρημνιστεί, με αποτέλεσμα να εισέρχονται εντός της οικίας τόσο το νερό της βροχής όσο και διάφορα πουλιά.
Αν σύντομα δεν ενδιαφερθεί και δεν δράσει το κοινοτικό συμβούλιο Παλαιχωρίου Μόρφου έτσι ώστε να θέσει την συλλογή υπό την προστασία του τότε απλά θα χάσουμε ένα μέρος από την ιστορία μας.
