‘Ήταν το έτος 1300 π.χ. όταν στις ακτές στις Κύπρου άραζαν τα καράβια των ανεπιθύμητων στις πόλεις πατρίδες των Αχαιών. Ήταν ήρωες και πορθητές της Τροίας αλλά ανεπιθύμητοι στους τόπους τους μετά από 10 χρόνια απουσίας.
Ανάμεσα τους και ο γιος του Ηρακλή, ο Άμαθος. Το καράβι που τον μετέφερε, έριξε άγκυρα στις εκβολές του ποταμού που σήμερα λέγεται «Άμαθος». Ψάχνοντας για κατάλληλο τόπο για να οικοδομήσουν την πόλη τους, έφθασαν 2 χιλιόμετρα ανατολικά του ποταμού. Στην κορυφή λόφου που δέσποζε της θάλασσας που βρισκόταν νότια και της πεδιάδας που απλωνόταν στα δυτικά και της άγριας και κακοτράχαλης περιοχής που εκτεινόταν στα ανατολικά, έκτισαν το Βασίλειο τους. Οι λόφοι που το περιστοίχιζαν αποτελούνταν από άμμο και έτσι το ονόμασαν «Αμαθούς».
Πολύ σύντομα, το βασίλειο της Αμαθούς μεγάλωσε και έγινε πολύ πλούσιο. Ο χρυσός και ο χαλκός, έρεαν σαν ποτάμια προς τα θησαυροφυλάκια της πόλης – κράτους. Τα καράβια από τις γειτονικές χώρες και κυρίως από την Φοινίκη πηγαινοέρχονταν μεταφέροντας προϊόντα από και προς το Βασίλειο.
Δεν πέρασαν πολλά χρόνια και η πόλης βρέθηκε να κατοικείται κυρίως από Φοίνικες. Αυτό σημάδεψε και το τέλος του βασιλείου. Οι βασιλιάδες της Αμαθούς, τηρούσαν πάντοτε εχθρική στάση απέναντι στα άλλα βασίλεια της Κύπρου, οπότε αυτοί εκστράτευσαν εναντίον τους και τους κατέστρεψαν. Οι Φοίνικες κάτοικοι της Αμαθούς, κυνηγημένοι, προχώρησαν στο εσωτερικό του νησιού και σε περιοχή που την διέσχιζε ο ποταμός Άμαθος, έκτισαν τα χωριά τους. Τα ονόμασαν «Φοινικάρια».
Έκτισαν δύο οικισμούς στην κορυφή πανύψηλου λόφου. Ο λόφος αυτός είχε σαν «στέμμα» πανύψηλα και κάθετα βράχια, γεγονός που τον καθιστούσε απόρθητο φρούριο. Τα δυο χωριά, έμελλε σε λίγα χρόνια να γίνουν παρανάλωμα του πυρός. Τεράστια πυρκαγιά που ξεκίνησε από την κοίτη του Άμαθου, πολύ γρήγορα κύκλωσε τον λόφο, εξαφανίζοντας τα χωριά και μεγάλο αριθμό κατοίκων.
Όσοι από αυτούς επέζησαν, κατέβηκαν από την κορυφή και σε τοποθεσία που ήταν δύσκολο να την εντοπίσουν οι εχθροί τους έκτισαν το νέο χωριό τους. Το ονόμασαν «Φοινικάρια».
Ακόμα και σήμερα, αν δεν ξέρεις το χωριό είναι πολύ δύσκολο να το εντοπίσεις. Βρίσκεται σε μια "γωνιά", πανέμορφης κοιλάδας που δημιούργησε παραπόταμος του Άμαθου. Στα βόρεια, ανατολικά και στα νότια πανύψηλα βουνά καλυμμένα από Πεύκη, «σκεπάζουν» τα σπίτια του χωριού. Μόνη δίοδος μια στενή λωρίδα γης και αυτή μέσα από την κοίτη του ποταμού.
Περνώντας πάνω από το ανάχωμα του φράγματος της Γερμασόγειας και ανηφορίζοντας για πολύ μικρή απόσταση, θα βρεθείτε σε ένα τόπο βγαλμένο μέσα από αρχαίο παραμύθι. Η λίμνη του φράγματος με τις διακλαδώσεις της μέσα στις κοιλάδες μικρών παραποτάμων του Άμαθου, δημιουργεί εικόνες πραγματικά εξωπραγματικές για τις συνθήκες της Κύπρου.
Τα περισσότερα σπίτια κτισμένα με πέτρα, μοιάζουν σαν φρούρια, αφού τα πολύ ψηλά περιτοιχίσματα τους αφήνουν μόνο μία και μοναδική είσοδο σε αυτά. Οι δε τοίχοι πανύψηλοι χωρίς μεγάλα παράθυρα, παρά μόνο μικρές τρύπες απλά και μόνο να περνά το φως.
Στο κέντρο του χωριού, υπάρχει η εκκλησία που είναι αφιερωμένη στο όνομα της Παναγίας Χρυσελεούσης. Κτισμένη από τις αρχές του 18ου αιώνα αποτελεί μέχρι σήμερα την κύρια εκκλησία των Φοικικαριών.
Νοτιοανατολικά του χωριού, υπάρχει το κοινοτικό πάρκο, όπου περιλαμβάνει μικρό παιδικό πάρκο, αμφιθέατρο, μικρή σκηνή θεάτρου και καφετέρια.
Αν επισκεφτείτε το χωριό, περπατήστε στα ανηφορικά δρομάκια για να θαυμάσετε την παραδοσιακή Κυπριακή αρχιτεκτονική και μιλήστε με τους ανθρώπους. Θα σας εκπλήξει η καλοσύνη και η φιλοξενία τους. Αν κουραστείτε, στην καφετερία του κοινοτικού πάρκου θα βρείτε παραδοσιακά φαγητά, ποτά και μεζέδες όπως και το μοναδικό για το είδος του Κυπριακό ρέσι.
